الاسپی مخفف عبارت «Lego Serious Play» است که معادل تقریبی فارسی آن «بازی هدفمند با لگو» است. الاسپی رویکردی است که در آن از طریق خلق سازههای لگویی، تفکر خلاق تقویتشده و مسائلی مشخص حل میشود.
حین برگزاری کارگاههای الاسپی از هر شرکتکننده دعوت میشود تا با استفاده از آجرکهای لگو پاسخ/راهحلی برای سؤال/مشکل مطرحشده بسازد. یک ناظرِ معتبر که رویکردی نظامیافته را با بازی و روایت داستان ترکیب میکند به مدیریت چنین کارگاههایی میپردازد.
مزایای بهکارگیری الاسپی
· موفقیت شرکتها به افرادی که در آنجا کار میکنند وابسته است.
· مدیران شرکتها، راهحل تمام مشکلات را ندارند.
· موفقیت جایی به دست میآید که تمام نظرات شنیده و درک شود.
· هر انسانی دوست دارد سهمی در کمک به شرکت برای رسیدن به هدفی والاتر داشته باشد.
· وقتی چند عقل رویهم ریخته میشوند، نتایج بهتری نصیب شرکت میشود.
· ما در دنیایی پیچیده زندگی میکنیم که در آن افراد و شرکتها باید دائماً خود را با تغییرات جدید وفق دهند.
یادگیری به روش الاسپی
در فرآیند تسهیل گری نظامیافته- که در آن انعکاس نظرات نقشی مهم ایفا میکند- از «یادگیری سه حلقهای» استفاده میشود. همچنین به این سؤالات که «چرا میخواهم/میخواهیم این رفتار را تغییر دهم/دهیم؟» «کدامین ارزشها با این رفتار منطبقاند و چه چیزی باعث میشود نتوانم/نتوانیم این الگوی رفتاری را تغییر دهم/دهیم؟» پاسخ میدهند.
یادگیری به روش الاسپی میتواند طبق سه سطح ذیل و با استفاده از مثالهایی که آورده شده اتفاق بیفتد:
سطح دپارتمانی سازمانی؛ مثال:
· توسعهی راهبرد/بینش
· توسعه سیاست
· چالشهای بازاریابی
· مدیریت گروههای ذینفع
· سؤالات مرتبط با طراحی/خدمات/نوآوری
· توسعهی تجاری/مدلهای تجاری
· ساخت برند برای کارفرما
· جذب نیرو
· مسائل فرهنگی و توسعهی آنها
· راهنمایی در مورد استارتآپ (کسبوکارهای نوین)
سطح گروهی؛ مثال:
· همکاری داخل گروه
· مدیریت همکاری خارج از گروه
· مدیریت ذینفعان
· توسعهی مدیریتی
· توسعهی پروژه و ارائه راهنماییهای مرتبط
· ساخت برنامههای دپارتمانی/سالانه
· بهبود ارتباطات
· جذب نیرو
· مسئلههای فرهنگی و گسترش آن
· روایت وقایع
سطح فردی؛ مثال:
· راهنمایی شغلی
· پیشرفت شخصی
· آموزش رهبری
· آمادگی برای مصاحبهی شغلی
· آموزش ناظران شایسته بر اساس روشهای الاسپی
ابزار نظارت بر جلسات الاسپی
نقطه قوت الاسپی این است که تمام شرکتکنندهها در جلسات فعالیت میکنند اما چگونه؟
هر شخصی میتواند با آجرکهای لگو کار کند و بر اساس بینش، دانش و تجربهای که در همکاری با دیگران به دست آورده چیزی را بسازد. روش الاسپی قدرتمند است چراکه:
· فرآیندی تحت نظارت است که رویکردی ساختاریافته دارد.
· هفت تکنیک برای طراحی کارگاهی تمام و کمال دارد.
· ذهن خلاقانهی انسان را به چالش میکشد.
· محیط گروهی پویایی را ایجاد میکند.
· ناظر جلسات، اعضای گروه را راهنمایی میکند.
· تجربهی ناظر آموزشدیده همراه اعضای گروه است.
· دارای ابزار گزارش دهی بصری است.
· دانش تمام شرکتکنندگان گروه در نتیجهی آن دخیل است.
پیشبرد «فرآیند کلی» بهعنوان ناظر
ناظری آموزشدیده هر کارگاهی را که برگزار میشود مدیریت میکند. سؤالاتی پرسیده میشود که نتیجهی فرآیندی ۴ مرحلهای است. این مراحل عبارتاند از:
· چالش
· ساخت مدلهای فردی
· صحبت در مورد حقایق نهفته در سازه
· ارجاع به مدلها با پرسیدن سؤالات مرتبط
مرحله اول: پرسیدن سؤال
هر سؤالی که پرسیده میشود با یک مقدمه و مثال به شرکتکنندگان توصیف میشود. سپس از شرکتکنندگان سؤالی پرسیده میشود (چالش) و به آنها زمان مشخصی داده میشود تا سازههایشان را بسازند.
مرحله دوم: ساخت مدلهای فردی
پسازاینکه ناظر سؤال را پرسید، هر یک از شرکتکنندگان با استفاده از مجموعههایی خاص از لگو شروع به ساخت مدل میکند. شرکتکنندگان مدلهایی سهبعدی میسازند. آنها حین ساخت از ایدهها و خلاقیت خود به حداکثر شکل ممکن استفاده میکنند.
شرکتکنندگان از طریق ساخت سازه (فعالیت فیزیکی) و استفاده از رابطهای بینظیر بین دست و مغزشان (فعالیت ذهنی) مدلی را میسازند که در حقیقت پاسخشان به سؤال پرسیده شده است.
مرحله سوم: به اشتراکگذاری
این شرکتکنندگان هستند که مدلهایشان را توصیف میکنند. آنها با استفاده از روایت داستان نهفته در مدلشان، نظر خود را به دیگر شرکتکنندگان منتقل میکنند.
مرحله چهارم: انعکاس
در مرحله چهارم روش الاسپی این اطمینان حاصل میشود که هر شرکتکنندهی حاضر در کارگاه در تشخیص راهحل دخیل است. وقتی دانش تمام شرکتکنندگان در قالب سازههای ساختهشده در معرض نمایش قرار میگیرد هیچکسی نباید جا بماند.
به شرکتکنندگان و ناظر فرصت پرسیدن سؤال داده میشود. این سؤالات میتواند مرتبط به هر مدل یا ارتباط بین مدلها باشد. با پرسیدن سؤالات بیشتر در مورد اجزاء مدلها، صحبت ادامه پیدا میکند، موضوع موردبحث کاملاً شفاف باقی میماند و همه روی مدلها و داستانهای مرتبط به آنها متمرکز میشوند. درنهایت درک و حمایت متقابل، لحظهبهلحظه افزایش مییابد. از این ۴ مرحله در طول یک جلسه از کارگاه الاسپی چندین بار استفاده میشود.
کلام آخر
الاسپی روشی است که در آن میتوان همه کارکنان را دورهم جمع کرد، نظراتشان را نه بهصورت کلمات بلکه در قالب سازههایی که خلق میکنند جویا شد و از آنها در جهت حل مشکلات استفاده کرد. در این جلسات همه شرکتکنندگان احساس ارزشمند بودن میکنند و یکبار هم که شده در تصمیمات مرتبط با جایی که در آن فعالیت میکنند دخیل خواهند بود.